- Patent nedir? Buluş nedir?
- Faydalı Model nedir?
- Patent ve faydalı model arasındaki farklar nelerdir?
- Markama patent alabilir miyim?
- Patentlenebilirlik kriterleri nelerdir? Hangi buluşlar patent ile korunabilir ?
- Patent verilemeyecek konular ve buluşlar var mıdır?
- Türkiye'de kaç çeşit patent sistemi vardır?
- Patent başvurusu nasıl hazırlanır, nelere dikkat etmek gerekir?
- Patent maliyetleri ne kadardır?
- Buluşumu Enstitüye başvurmadan önce noterden tasdik ettirdim. Yasal bir koruma elde etmiş olur muyum?
- Buluşumu patent ile korumanın avantajları nedir?
- Başvurum ne kadar sürede sonuçlanır, başvurudan sonraki süreç nasıldır?
- Patent koruma süreleri ne kadardır?
- Yıllık ücretler ne zaman ödenir? Ödenmezse ne olur?
- Patenti kullanım zorunluluğu nedir?
- Rüçhan hakkı nedir?
- Patent aldığımda, bütün dünyada koruma elde etmiş olur muyum?
- Patentli bir ürünün izinsiz kullanılması durumunda ne tür cezalar verilmektedir?
Patent nedir? Buluş nedir?
Bir buluş için buluş sahibine devlet tarafından verilen bir patent,buluş sahibinin izni olmadan başkalarının buluşu üretmesini,kullanmasını veya satmasını belirli bir süre boyunca engelleme hakkı vermektedir. Patentli bir buluş; alınıp, satılabilen, kiraya verilebilen diğer mallar gibi buluş sahibinin mülkiyeti haline gelir. Patentler alındıkları ülkeler için hak sahipliği doğurur.Türkiye'de alınmış bir patent,sadece Türkiye içinde hak sağlamaktadır ve patentli ürünleri başkalarının Türkiye'ye ithal etmesi durumunda, hak sahibine ithali durdurma hakkı verir. Buluş ise tarım dahil sanayideki teknik bir problemin çözümü olarak tanımlanır.
Faydalı Model nedir?
Faydalı Model
Yeni; Buluş, başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmamış ise, veya yöresel olarak yada ülke çapında kullanılmamış ise yeni sayılır.
Sanayiye uygulanabilir olan;
Buluş, tarım dahil sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir veya kullanılabilir nitelikte ise, sanayiye uygulanabilir olduğu kabul edilir.
buluşlardır.
Patent ve faydalı model arasındaki farklar nelerdir?
Faydalı Model, kimyasal maddeler ve usuller hariç patente konu olabilecek teknik gelişmeye sahip bütün ürünler için verilebilir. Yurt içinde özellikle KOBİ'lerimiz ve geliştirmiş oldukları yeni ürünler için daha az maliyetle koruma elde etmek isteyen buluş sahipleri için tavsiye edilebilecek bir sistemdir. Buluşu için Patent ya da faydalı model başvuru sistemlerinden hangisinin seçileceğine başvuru sahibi kendisi karar verir. Faydalı model başvurusu için dikkat edilecek en önemli husus, yeni olmayan ürünler için başvuru yapılmaması gerektiğidir. Yeni olmayan ürünler için başvuru yapılıp faydalı model belgesi alınsa dahi, ürünün yeni olmadığının üçüncü kişilerce ispatlanabilmesi durumunda, mahkeme yolu ile belgenin iptali söz konusudur.
Markama patent alabilir miyim?
Hayır. Başvuru sahipleri tarafından sıkça sorulan bu yanlış soru, marka ve patent kavramlarının tam olarak bilinmemesinden kaynaklanmaktadır. Marka; işletmelerin mal ve hizmetleri için ayırt edici özelliği olan sözcükler, şekiller, harfler ve sayılardan oluşabilen her türlü işarete verilen addır. Markalar da Türk Patent Enstitüsünde tescil ettirilir. Patent ise, teknik özelliği olan buluşların korunması hakkında kullanılan bir terimdir.
Patentlenebilirlik kriterleri nelerdir? Hangi buluşlar patent ile korunabilir ?
Patentle korunacak buluşlarda aranan kriterler şunlardır; Yenilik, tekniğin bilinen durumunun aşılması, sanayiye uygulanabilirlik. Yenilik, başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir. Tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteri ise "konuda uzman bir kişinin kolayca düşünüp uygulamaya koyamayacağı" nitelik anlamındadır. Sanayiye uygulanabilirlik, buluşun tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir. Bu üç kriteri taşıyan buluşlar patent ile korunurlar.
Patent verilemeyecek konular ve buluşlar var mıdır?
Aşağıda sayılanlar buluş niteliğinde olmadıkları için patent kapsamı dışında kalır ve bunlar için koruma talep edilmesi halinde patent verilmez.
a - Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları;
b - Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar;
c - Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları;
d - Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.
e - İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri.
(e) bendindeki hüküm bu usullerin herhangi birinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim usullerine uygulanmaz.
Aşağıda
belirtilen buluşlar patent verilerek korunmaz:
a - Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar.
b - Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiştirilmesi usulleri.
Türkiye'de kaç çeşit patent sistemi vardır?
Türkiye'de biri incelemesiz; diğeri incelemeli olmak üzere iki çeşit patent sistemi vardır. İncelemesiz sistemde, ülkemizde mali kaynakları kısıtlı olan buluş sahiplerine süratli, ancak süresi nisbeten kısıtlı, 7 yıllık bir koruma sağlanmaktadır. İncelemeli sistemde işlemler daha uzun sürmekte, ancak incelemeli patent, başvurusunun patentlenebilirlik kriterlerine sahip olup olmadığını gösteren bir inceleme raporuna dayanarak verildiği için daha sağlam ve daha uzun bir koruma elde edilmektedir. İncelemesiz patent, gerekli şartlar yerine getirilmek ve incelenmek şartıyla incelemeli patente dönüştürülebilmektedir. Patent ile aynı nitelikte hakları ve korumayı sağlayan faydalı modelin ise koruma süresi 10 yıldır. Faydalı model sisteminde araştırma ve inceleme işlemleri bulunmamaktadır.
Patent başvurusu nasıl hazırlanır, nelere dikkat etmek gerekir?
Patent başvurusu hazırlamadan önce mutlaka, "Patent/Faydalı Model Başvuru Kılavuzunun" dikkatlice okunması gerekir. Kılavuza, internet sitemizden ulaşabilirsiniz. Bu kılavuz doğrultusunda hazırlanan başvurular şekli eksiklik aşamasında problemsiz olarak işlem görür. Şekli açıdan eksik bulunan başvurular düzeltilmesi için başvuru sahibine tekrar gönderilir ve bu da işlem sürecinin uzamasına yol açan bir faktördür.
Patent maliyetleri ne kadardır?
Patentler için net bir maliyet vermek mümkün değildir. Başvurudan belge aşamasına kadar ödenecek ücretler çeşitlilik göstermekte ve daha sonraki 20 yıllık koruma süresi boyunca ödenecek yıllık ücretler her yıl yeniden düzenlenmektedir. İnternet sitemizde ve başvuru kılavuzlarında yayınlanan ücret tablolarından bilgi alınabilir. Ayrıca yurt dışında koruma elde etmek için yapılan başvurular için de farklı ücretler söz konusudur. Ödenecek ücretler koruma talep edilecek her ülke için farklılık gösterir. Ayrıca 23 Ağustos 2006 tarihinden sonra yapılmış başvurular için TÜBİTAK teşviklerinden faydalanılması da söz konusudur.
Buluşumu Enstitüye başvurmadan önce noterden tasdik ettirdim. Yasal bir koruma elde etmiş olur muyum?
Hayır. Noterden tasdik ettirilmiş buluşa dair bir açıklamanın patent hakkı sağlaması mümkün değildir. Buluşlara patent koruma hakkı sağlayan ülkemizdeki tek yetkili kuruluş Türk Patent Enstitüsüdür.
Buluşumu patent ile korumanın avantajları nedir?
Patenti
olan ya da olmayan bir buluş için üretim yapılabilir. Ancak, patentli
bir buluş, buluş sahibinin izni olmadan başkaları tarafından
üretilemez, satılamaz, ihracatı- ithalatı yapılamaz. Patentli bir ürün
hakkında başvuru sahibinden izin alınmadan yapılan faaliyetler için
cezai yaptırımlar vardır.
Patent aşağıda belirtilen avantajları sağlar;
Özel haklar -Patentler, sadece patent sahibine özel olan , başvuru tarihinden itibaren 20 yıl boyunca buluşun kullanımı, üretilmesi ve satılması ile ilgili haklar sağlar
Pazarda
güçlü yer - Elde edilen bu özel haklarla, başkalarının buluşunuzu
ticari anlamda kullanmasını engelleyebilir, rekabet gücünüzü artırarak
pazarda ön sıralarda yer alan bir konuma erişebilirsiniz.
Yatırımların kâra dönüşmesi - Gelişmiş ürünler üretmek için ciddi
miktarda zaman ve para yatırımı yapılmaktadır. Patent koruması ile
sağlanan özel haklar şemsiyesi altında, yatırımlarınız için yapılan
harcamalarınızı kara dönüştürebilirsiniz.
Buluş için lisans ve devir anlaşması yapabilme fırsatı - Buluşunuzu kendiniz üretmek istemiyorsanız, başka bir firmayla lisans ya da devir anlaşması yaparak gelir elde edebilirsiniz.
Şirketiniz için pozitif imaj - Patent sayınızın çok olması, iş ortaklarınız ve yatırımcılar açısından, firmanızın yüksek seviyede uzmanlığa sahip olduğu ve teknolojik kapasitesinin bir göstergesi olarak algılanacak, ve şirketinizin Pazar değerinin yükselmesini sağlayacaktır.
Başvurum ne kadar sürede sonuçlanır, başvurudan sonraki süreç nasıldır?
Başvurunuz Enstitümüzce alındıktan sonra, en fazla 1 ay içinde, başvurunun alındığı ve başvurunuzda şekli eksiklik olup olmadığına dair bir yazı tarafınıza gönderilir. Daha sonraki işlemler tarafınıza yazılı olarak bildirilir. Patent veya faydalı modele ilişkin koruma tarihi, başvuru tarihinden itibaren başlar. Belge alımına ilişkin standart süreler yoktur, süreç içinde gelişen durumlara göre süreler değişebilmektedir.
Patent koruma süreleri ne kadardır?
İncelemeli patent 20 yıl, İncelemesiz patent 7 yıl, Faydalı Model 10 yıl koruma sağlar.
Yıllık ücretler ne zaman ödenir? Ödenmezse ne olur?
Yıllık ücretler, Enstitünün bildirimine gerek olmaksızın patentin koruma süresi boyunca her yıl vadesinde (başvuru tarihine tekabül eden ay ve günde ) peşin olarak Enstitünün hesabına ödenmeli ve banka dekontu aslı Enstitü'ye gönderilmelidir.Yıllık ücretlerin, belirtilen vadede ödenmemesi halinde, bu ücretler, ücret listesinde belirtilen ek bir ücretin ilavesi ile vadeyi takip eden altı ay içinde, gecikmeli olarak ödenebilir.Bu süre içinde de yıllık ücretlerin ödenmemesi halinde patent hakkı, bu ücretin son ödeme tarihi itibariyle, sona erecektir.
Patenti kullanım zorunluluğu nedir?
Patent sahibi buluşunu, patentin verildiğinin Resmi Patent Bülteni'nde ilan edildiği tarihten itibaren 3 yıl içinde kullanmak zorundadır (551 Sayılı KHK'nın M.96). Kullanımın değerlendirilmesinde pazar şartları göz önünde bulundurulur.Objektif nitelik taşıyan ruhsatlandırma, standartlara uygunluk, değişik alanlarda yeni uygulamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmaması gibi teknik, ekonomik veya hukuki sebepler patentin kullanılamamasının haklı sebepleri olarak kabul edilir.Patent konusu buluşun kullanılmasını engelleyecek nitelikte kabul edilen bu sebepler, patent sahibinin kontrolü ve iradesi dışındaki sebeplerdir. Patentin kullanılamamasının haklı sebeplerine ilişkin bilgi ve belgeler, patent sahibi tarafından patentin verildiğine ilişkin ilanın ilgili bültende yayımlandığı tarihten itibaren üç yıl içinde Enstitü'ye verilir ve Patent Siciline kaydedilir.Buluşun kullanıldığını kanıtlayacak resmi nitelikli kullanım belgesi, patentin kullanıldığı hakkındaki beyanı kapsamalı ve ticaret veya sanayi odaları, konu ile ilgili diğer meslek kuruluşları veya ilgili başka kurumlarca onaylanmalıdır. İthalat halinde, ithalat belgesi kullanım belgesi yerine geçer. Kullanım belgesinde; patentin tarihi, numarası, buluş başlığı, kullanımın başladığı tarih, beyanda bulunanın adı, adresi, imzası ve tanzim tarihi bulunmalıdır. Kullanım belgesi ve ithalat belgesinin Patent Siciline kayıt edilebilmesi için ücret listesinde belirtilen ücret ödenmelidir.
Rüçhan hakkı nedir?
Eğer buluşun birden fazla ülkede korunması istenirse, ilk patent başvurusunun herhangi bir ülkede yapılması tarihinden itibaren 12 aylık bir süre içinde aynı buluş için başka bir ülkede başvuru yapma konusunda bir haktan yararlanılabilir, buna rüçhan hakkı denir. Rüçhan hakkı öncelik hakkı anlamına gelir. İlk defa başvuru yapacaklar için rüçhan hakkı söz konusu değildir. Daha önce yapılmış başvurular için rüçhan(öncelik) hakkı söz konusudur.Bir başvuru sahibinin herhangi bir ülkede yaptığı başvurunun tarihi ile bu başvurusuna dayanarak daha sonra yaptığı başvurunun tarihi arasında üçüncü kişilerce buluş konusuna benzer bir konu için patent başvurusu yapılırsa, o başvuru karşıt doküman olarak gösterilemez.
Başvuru
sahibi, yararlanmak istediği rüçhan hakkını başvuru ile birlikte veya
başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde talep eder. Bununla ilgili
rüçhan hakkı belgesini, patent başvurusu tarihinden itibaren üç ay
içerisinde vermediği takdirde rüçhan hakkından yararlanma talebi
yapılmamış sayılır.
Yabancı ülkelerde patent verilmesi için yapılan bir başvurunun farklı
ülkelerde yapılmış olmasına bakılmaksızın birden çok rüçhan hakkı
talebinde bulunulabilir.
Patent aldığımda, bütün dünyada koruma elde etmiş olur muyum?
Buluşların patent ile korunması her ülkede geçerli olan ulusal yasalar çerçevesinde sağlanmaktadır. Yani bir buluşun patent ile korunması için, korunma istenen her ülkede tek tek patent başvurusunun yapılması zorunludur.Dünya Patenti veya Uluslararası Patent gibi bir hedef olmakla birlikte bu hedefe henüz ulaşılamamıştır. Ancak çok sayıda ülkede başvuru yapabilmeyi sağlayan ve işlemleri standartlaştırıp kolaylaştıran uluslararası anlaşmalar bulunmaktadır. PCT (Patent İşbirliği Anlaşması) Dünya üzerindeki çoğu ülkeyi, EPC(Avrupa Patent Sözleşmesi) Avrupa sathında otuzun üzerinde ülkede patent koruması elde etmeye yönelik kolaylaştırılmış düzenlemeler getiren sistemlerdir.
Patentli bir ürünün izinsiz kullanılması durumunda ne tür cezalar verilmektedir?
Patent veya Faydalı Model Haklarının Korunması Hakkında KHK'nin 73/A maddesinde, patent veya faydalı model hakları konusundaki ihlal ve tecavüz hallerine ilişkin suçlar üç ayrı grupta toplanmış ve herbiri için ayrı cezai hükümler getirilmiştir.Birinci grupta; patent veya faydalı model hakkı sahibi olarak belirtilmesi gereken kimlik bildiriminin gerçeğe aykırı olarak yapılması; patent veya faydalı model koruması olan bir eşya veya ambalajı üzerine konulmuş, patent veya faydalı model koruması olduğunu belirten işaretin, yetkisi olmadan kaldırılması; bir kişinin kendisini haksız olarak patent/faydalı model başvurusu veya patent/faydalı model hakkı sahibi olarak göstermesi durumları tanımlanmış ve bu durumda suçlular hakkında bir yıldan iki yıla kadar hapis cezasına veya ondörtmilyar liradan yirmiyedimilyar liraya kadar ağır para cezasına veya her ikisine.
